Kulak Kalıbı Tüpleri ve Modifikasyonları (Tubing Modifications)

Kulak Kalıbı Tüpleri Neden Önemlidir?

Kulak kalıbı tüpleri, özellikle BTE (kulak arkası) işitme cihazlarında cihazın kulakla “plumbing” yani akustik bağlantısını sağlar. Çoğu zaman ihmal edilse de, tüpün uzunluğu ve iç çapı sesin frekans tepkisini, yüksek frekans kazançlarını ve ses kalitesini doğrudan etkiler. Doğru seçilmeyen bir tüp, cihazın performansını ciddi şekilde azaltabilir.

BTE Cihazlarda Tüp Kullanımı

Bugün kullanılan işitme cihazlarının önemli bir kısmı RIC (receiver-in-canal) ya da “slim tube” modellerdir ve bu cihazlarda geleneksel tüpleme kullanılmaz. Ancak hâlâ klasik BTE cihazlar ve özel kalıplar için tüpleme büyük önem taşır. Geleneksel BTE cihazlarda en yaygın kullanılan tüp çapı #13 boyutudur.

Tüp Boyu ve İç Çapının Etkisi

• İç Çap Küçüldükçe: 2000 Hz üzerindeki frekanslarda kazanç azalır. Yani yüksek frekanslar daha az duyulur hale gelir.

• İç Çap Büyüdükçe: Daha geniş frekans yanıtı ve daha fazla ses geçişi sağlanır.

• Tüp Uzunluğu: Tüp uzadıkça, sesin kulağa ulaşma süresi ve kazancı değişebilir.

Bu nedenle, özellikle yüksek frekanslarda kazanç kaybı gözleniyorsa, prob-mikrofon ölçümü yaparak tüp ve kalıbın akustik sistemini kontrol etmek gerekir.

Tüplerde Karşılaşılan Sorunlar

• Kıvrılmış veya sıkışmış tüpler: Üretim veya değişim sırasında tüpler bükülürse yüksek frekans kazancı düşebilir.

• Yanlış tüp çapı: Gereğinden küçük çaplı bir tüp, özellikle ileri derecede kayıplı hastalarda yetersiz kazanca yol açar.

• Yanlış kullanım: Hastaların kulak kalıbını tüpünden çekerek çıkarması, tüpün yerinden çıkmasına veya yıpranmasına neden olur.

Modern İşitme Cihazlarında Tüp Etkisi

• Receiver-in-the-aid (RIA): İnce tüpler daha küçük iç çapa sahiptir; bu nedenle daha fazla yüksek frekans amplifikatör kazancı gerekir.

• RIC Sistemler: Hiç tüp bulunmaz; ses doğrudan kulak kanalına yerleştirilen küçük bir receiver aracılığıyla iletilir. Bu durumda tüpün akustik etkisi ortadan kalkar.

Doğru Tüp Seçimi İçin İpuçları

1. İşitme Kaybına Göre Seçim: Düşük frekanslarda daha az kaybı olan hastalarda geniş çaplı tüp kullanımı daha doğal ses sağlar.

2. Cihaz Tipine Göre Seçim: RIC cihazlarda tüp faktörü yoktur, ancak geleneksel BTE cihazlarda kritik rol oynar.

3. Kontrolleri İhmal Etmeyin: Her yeni tüp değişiminde prob-mikrofon ölçümü yaparak kazanç değerlerini kontrol edin.

4. Hasta Eğitimi: Hastalara kulak kalıbını tüpten değil, kalıptan tutarak çıkarmaları gerektiğini mutlaka hatırlatın.

Tüp Boyutu ve Frekans Tepkisi

Tüp Seçimi de Fitting Kadar Önemlidir

Kulak kalıbı tüpü sadece bir parça plastik değildir; işitme cihazının ses kalitesini, kazancını ve kullanıcı konforunu doğrudan etkileyen kritik bir bileşendir. Modern fitting yazılımları pek çok ayarı otomatik yapabilse de, tüp seçimi ve modifikasyonu hâlâ akustik performansta belirleyici rol oynar.