İşitme Cihazı Elemanları ve Görevleri

İşitme cihazları, sesleri büyütüp kişiye özel hale getiren karmaşık elektronik sistemlerdir. Ancak cihazın işlevselliği yalnızca dijital işlemcilerle sınırlı değildir; her parçanın kendine özgü bir görevi vardır. Bu yazıda işitme cihazının temel elemanlarını ve bu elemanların görevlerini ayrıntılı olarak ele alıyoruz.

1. Mikrofonlar

İşitme cihazının “kulakları” olan mikrofonlar, çevresel sesleri elektrik sinyallerine dönüştürür. Bu sinyaller cihazın kalbine – yani sinyal işlemcisine – aktarılır. Modern cihazlarda genellikle çift mikrofon bulunur ve yönsel işleme (directionality) sayesinde istenmeyen gürültüler bastırılabilir.

2. Koruyucu Filtre

Mikrofonları toz, nem ve kir gibi çevresel faktörlerden korur. Filtrenin düzenli temizlenmesi veya değiştirilmesi, cihazın performansını doğrudan etkiler.

3. Program Düğmesi

Kullanıcının cihaz üzerinde farklı dinleme programları arasında geçiş yapmasına olanak sağlar. Örneğin sessiz ortam, gürültülü ortam, müzik veya telefon modu gibi programlara geçiş yapılabilir.

4. Telecoil

Telefon ve indüksiyon döngü sistemlerinden gelen manyetik sinyalleri alır. Böylece, telefon görüşmelerinde ya da halka açık alanlarda kurulmuş “loop” sistemlerinde ses doğrudan işitme cihazına iletilir ve sinyal-gürültü oranı iyileşir.

5. Programlama Girişi

Kablosuz programlamanın mümkün olmadığı durumlarda cihazın bilgisayara bağlanarak ayarlanmasını sağlar. Bu giriş sayesinde cihazın tüm parametreleri odyolog tarafından değiştirilebilir.

6. Pil Bölmesi

Pilin takıldığı ve değiştirildiği alandır. Ayrıca cihazın açılıp kapanmasına da olanak tanır. Düzenli pil değişimi cihazın kesintisiz çalışması için kritik öneme sahiptir.

7. Pil

İşitme cihazına gerekli enerjiyi sağlar. Günümüzde çinko-hava piller veya şarj edilebilir (lityum-iyon) piller kullanılmaktadır. Pil kapasitesi ve cihazın enerji tüketimi, kullanım süresini belirler.

8. Kablo ve Fiş

İşitme cihazını kulak kalıbına bağlayan elemandır. Farklı uzunluk ve kalınlıklarda olabilir. Kablo uzunluğu, sinyalin doğru ve kayıpsız taşınması açısından önemlidir.

9. Sinyal İşlemcisi

Cihazın “beyni” olarak bilinir. Mikrofonlardan gelen elektrik sinyallerini bireyin işitme kaybına uygun şekilde işler, yükseltir, filtreler ve kişiselleştirir. Gürültü bastırma, geri besleme kontrolü ve yönsel mikrofon algoritmaları bu işlemci üzerinden çalışır.

10. Anten

İşitme cihazının aksesuarlarla veya diğer cihazlarla kablosuz iletişim kurmasını sağlar. Bluetooth veya diğer kablosuz protokoller aracılığıyla telefon, TV veya mikrofon gibi cihazlardan ses aktarımı yapılabilir.

11. Hoparlör / Receiver

İşlenmiş elektrik sinyalini tekrar akustik sinyale çevirerek kulağa iletir. Bu nedenle “çıkış dönüştürücü” olarak da adlandırılır. Alıcı kısmın düzenli olarak kontrol edilmesi, tıkanıklık veya kirlenme sorunlarını önler.

12. Kulak Kalıbı

Sesin kulak kanalına doğru yönlendirilmesini sağlar ve kullanıcının konforunu artırır. Kişiye özel kulak kalıpları sayesinde ses sızması (slit leak), geri besleme ve oturma problemleri minimize edilir.

13. Kulak Kiri Koruyucu

Hoparlörün veya ses çıkış kanalının kulak kiriyle tıkanmasını engeller. Cihazın düzenli bakımında bu parçanın temizlenmesi kritik öneme sahiptir.

İşitme cihazlarının her parçası, cihazın toplam performansında kilit rol oynar. Mikrofonlardan hoparlöre, sinyal işlemciden kulak kalıbına kadar her bileşenin doğru seçimi ve düzenli bakımı, hem cihazın ömrünü uzatır hem de kullanıcının memnuniyetini artırır.